Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: "Lời giải cho nhân lực số chính là đại học số"

Sáng 14/9/2022, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với Đại học Quốc gia TP.HCM. Ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM, cho hay, sau 27 năm thành lập, cơ sở đào tạo này đã có những kết quả đáng ghi nhận. Đại học Quốc gia TP.HCM có 85 chương trình đã đạt kiểm định các chuẩn quốc tế. Trường cũng có hơn 6.000 cán bộ, giảng viên, nhà khoa học, số người có học hàm GS, PGS chiếm tỷ lệ lớn; lĩnh vực nghiên cứu khoa học tăng trưởng mạnh…
Nhóm ngành CNTT có khoảng 7.000 sinh viên. Hàng năm, trường cung cấp cho xã hội khoảng 5.000 nhân lực ngành CNTT và các ngành liên quan như Toán, Điện tử viễn thông, Cơ khí, Tự động hoá.

Tuy nhiên, cơ sở đào tạo này gặp một số hạn chế, do chưa có các trung tâm, tập đoàn lớn đặt ở Đại học Quốc gia TP.HCM nên chưa gia tăng kết nối, thiếu những chương trình nghiên cứu mang tính chiến lược, mô hình tạp chí khoa học của trường chưa theo chuẩn quốc tế.
 
Ông Quân bày tỏ nguyện vọng sớm được phê duyệt đề án “Triển khai mô hình giáo dục đại học số đào tạo nhân lực công nghệ số phục vụ chuyển đổi số, phát triển kinh tế số và thúc đẩy xã hội số” do Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Đà Nẵng, Đại học Bách khoa Hà Nội và Học viện Bưu chính Viễn thông đề xuất.

Trước những kiến nghị của Giám đốc Vũ Hải Quân, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, hiện nay đào tạo nhân lực CNTT chỉ khoảng 40.000 người/năm, trong khi đó đáng lẽ con số phải khoảng 100.000 người/năm và lời giải cho bài toán này chính là đại học số.  Đề án đại học số do 5 trường chung tay mới chỉ ở mức 50%-50%, nghĩa là một nửa dạy theo cái cũ và một nửa theo đại học số. Nếu đã thí điểm thì phải thí điểm 100%.

Bộ TT&TT đã nêu rõ trong chiến lược rằng lời giải cho nhân lực số ở Việt Nam chính là đại học số, nếu các trường đại học vẫn làm theo cái cũ sẽ bị giới hạn bởi giáo viên cả về số lượng và chất lượng. Nhân lực số Việt Nam không chỉ đáp ứng cho chuyển đổi số trong nước mà đang tham gia quá trình chuyển đổi số toàn cầu. Khi đó nhân lực cho chuyển đổi số không còn là 100.000 người mà phải là 150.000 người mỗi năm. Bộ trưởng đề nghị Đại học Quốc gia TP.HCM phải xem lại đề án chuyển đổi số và cơ sở đào tạo này phải là trường đại học riêng, một tổ chức độc lập.

Hiện nay có rất nhiều nền tảng số tốt phục vụ cho việc dạy và học ngoại ngữ, tại sao không chuyển toàn bộ dạy tiếng Anh sang online? Đại học Quốc gia TP.HCM có thể mạnh dạn cho sinh viên tự học tiếng Anh và kiểm soát đầu ra bằng cách thuê tổ chức nước ngoài đánh giá. Nhiều khi việc tự học ngoại ngữ mang lại kết quả tốt hơn vì đến trường chỉ học một kiểu trong khi tự học có hơn 100 kiểu, mỗi người có thể tìm cho mình cách học phù hợp.

Bộ trưởng cũng đặt câu hỏi với Đại học Quốc gia TP.HCM rằng đã đưa ra những bài toán đầy thách thức khiến các tập đoàn công nghệ chưa làm được hay chỉ dừng ở những bài toán trung bình?

Trong phần trao đổi với cán bộ, giảng viên, Bộ trưởng khuyến khích các sinh viên, giảng viên nên tìm tòi, làm những cái chưa ai có. Cách tốt nhất là hãy làm người đầu tiên bởi người đầu tiên thì sẽ có sức mạnh cạnh tranh.

Trước câu hỏi của ông Vũ Hải Quân là mỗi năm có 5.000 sinh viên tốt nghiệp nhưng trên thực tế những người xuất sắc nhất đã đi Singapore hay Mỹ làm việc chứ không ở Việt Nam. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, vấn đề là các doanh nghiệp hiện vẫn chưa có những bài toán lớn, đến khi nào xuất hiện bài toán lớn thì sẽ thu hút được người giỏi. Bởi được làm bài toán lớn, được làm bài toán vĩ đại thì sẽ trở thành người vĩ đại.  Người đứng đầu ngành TT&TT cho hay sẽ làm việc với Bộ Khoa học  và Công nghệ để đặt ra những bài toán lớn cho nhân lực ngành CNTT.