Khoa học và công nghệ thúc đẩy tăng trưởng ngành nông nghiệp

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhắc lại lời phát biểu của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ nhất Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam vào ngày 18/05/1963, khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi... KH&CN ngày nay được coi là xương sống và đang trở thành một lực lượng sản xuất trực tiếp và vô cùng quan trọng giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm đồng thời mở ra triển vọng to lớn cho xuất khẩu nông sản Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến phát biểu tại Hội nghị.

Trong 10 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, phát triển toàn diện: năm 2023, tăng trưởng GDP toàn ngành nông nghiệp 3,83%, cao nhất trong nhiều năm gần đây, đóng góp lớn vào mức tăng trưởng 5,05% của nền kinh tế; thặng dư thương mại cao nhất từ trước tới nay 12,07 tỷ USD, tăng 43,7%.

Để đạt được những kết quả đó có sự đóng góp rất lớn của cộng đồng các nhà khoa học trên cả nước, với thành quả nghiên cứu đã được tạo ra và ứng dụng trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất nông nghiệp từ giống cây trồng, vật nuôi mới; kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc, canh tác; dinh dưỡng vật nuôi; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y trong sản xuất, nuôi, trồng; kỹ thuật chế biến, bảo quản sau thu hoạch sản phẩm nông nghiệp… Cụ thể, KHCN&ĐMST đã giúp cải thiện cơ cấu giống và tăng năng suất cây trồng vật nuôi. Những năm qua, cộng đồng các nhà khoa học đã công nhận 529 giống mới (393 giống cây trồng, 12 giống thủy sản; 82 giống cây lâm nghiệp và 42 giống vật nuôi). Công tác chọn tạo và sản xuất giống đã có hiệu quả lớn, góp phần đáng kể tăng năng suất và chất lượng của nông nghiệp như: Các giống lúa Việt Nam chọn tạo đã được chuyển giao và ứng dụng trên phạm vi cả nước với diện tích khoảng 6,2 triệu ha (chiếm gần 80% diện tích lúa cả nước).

Bên cạnh đó, KH&CN đã thúc đẩy cơ giới hóa nông nghiệp, cải thiện năng suất lao động; thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số trong nông nghiệp; góp phần hoàn thiện hệ thống canh tác bền vững cũng như góp phần quan trọng trong tăng trưởng ngành.

Bên cạnh kết quả đã đạt được,cũng còn có những hạn chế, bất cập: việc thương mại hóa - chuyển giao kết quả nghiên cứu sản phẩm, công trình KH&CN vẫn còn chậm; một số công trình, đề tài nghiên cứu hàm lượng sáng tạo, tính mới chưa cao, vẫn còn thiếu đội ngũ nhà khoa học đầu ngành, nhân lực làm nghiên cứu đông nhưng chưa mạnh; việc sử dụng trang thiết bị cơ sở vật chất có lúc, có nơi còn chưa hiệu quả.

Tại Hội nghị, các đại biểu là đại diện các viện nghiên cứu, trường đại học, học viện, Trung tâm Chuyển đổi số và thống kê nông nghiệp, Trung tâm Khuyến nông quốc gia… đã trao đổi, thảo luận về một số vấn đề như: tư duy đổi mới, các chính sách, định hướng phát triển KHCN&ĐMST ngành NN&PTNT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; đào tạo nguồn nhân lực KH&CN ngành NN&PTNT; đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao KH&CN lĩnh vực nông nghiệp phục vụ phát triển ngành NN&PTNT; chuyển giao KH&CN trong công tác khuyến nông phục vụ phát triển ngành NN&PTNT; đề xuất các giải pháp phát triển nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực triển KHCN&ĐMST ngành NN&PTNT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tiếp thu các ý kiến đóng góp tại Hội nghị, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục rà soát để hoàn thiện tổ chức, thể chế, chính sách thúc đẩy hoạt động KH&CN phát triển, đóng góp tạo đột phá trong sản xuất nông nghiệp để công cuộc tái cơ cấu nông nghiệp gắn với quá trình xây dựng nông thôn mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn thành công trên thực tiễn.

V.A