Bàn giải pháp phát triển KH,CN&ĐMST vùng Trung du và miền núi phía Bắc

Quốc Khánh
Được xem là vùng có nhiều tiềm năng, lợi thế cho phát triển bền vững, trong những năm qua, việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn của vùng Trung du và miền núi phía Bắc (TD&MNPB) đã mang lại hiệu quả trong mọi lĩnh vực. Song khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) vùng này còn nhiều việc phải làm và cần làm quyết liệt hơn nữa.

Nhằm tổng kết, đánh giá kết quả hoạt động KH,CN&ĐMST của vùng TD&MNPB giai đoạn 2022-2024, định hướng nhiệm vụ trọng tâm những năm tiếp theo và thảo luận về các giải pháp phát triển KH,CN&ĐMST của vùng thời gian tới, ngày 10/10/2024 tại Cao Bằng, Bộ KH&CN phối hợp với UBND tỉnh Cao Bằng tổ chức Hội nghị giao ban KH&CN vùng TD&MNPB lần thứ XIX.

Hội nghị là hoạt động chuyên môn, thường niên, diễn ra 2 năm/lần, được tổ chức luân phiên tại 14 tỉnh trong vùng TD&MNPB. Đây là cơ hội để các Sở KH&CN trong vùng tăng cường kết nối, hợp tác, cũng như chia sẻ với đơn vị trong Bộ để hướng tới mục tiêu chung: tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí quan trọng của KH,CN&ĐMST thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh của từng địa phương, của vùng và cả nước.


Toàn cảnh Hội nghị.

Đưa KH,CN&ĐMST trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Theo báo cáo kết quả hoạt động KH,CN&ĐMST vùng TD&MNPB giai đoạn 2022-2024, vùng TD&MNPB với lợi thế nhiều loại tài nguyên, khoáng sản quý hiếm và diện tích đồi rừng rộng lớn, được xem là vùng có nhiều tiềm năng, lợi thế cho phát triển bền vững. Trong những năm qua, việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn đã mang lại hiệu quả trong mọi lĩnh vực. Chỉ số năng lực cạnh tranh của ngành và chỉ số cải cách hành chính từng bước được cải thiện và nâng cao.

Thông qua việc triển khai các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia, nhiều tiến bộ kỹ thuật được ứng dụng vào sản xuất các sản phẩm theo hướng chuỗi giá trị, qua đó giúp nâng cao giá trị, sức cạnh tranh của các sản phẩm trọng điểm, chủ lực, có lợi thế của địa phương. Hàng trăm mô hình ứng dụng được hình thành hiệu quả, hàng nghìn lượt người dân được tập huấn kỹ thuật, thu hút được sự quan tâm, đóng góp của nhiều nhà khoa học, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh trong và ngoài nước tham gia.

Từ năm 2022 đến nay, các địa phương trong vùng đã triển khai mở mới 494 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh. Các nhiệm vụ tập trung vào việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, phát triển các sản phẩm trọng điểm, chủ lực, sản phẩm đặc trưng, có lợi thế của địa phương theo chuỗi giá trị, đem lại hiệu quả kinh tế trực tiếp cũng như thúc đẩy phát triển hàng hóa, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị, sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới.

Riêng lĩnh vực sở hữu trí tuệ trong giai đoạn 2022-2024, các địa phương trong vùng đã tiếp nhận 3.049 đơn đăng ký bảo hộ; 1.509 văn bằng bảo hộ được cấp (dẫn đầu là Bắc Giang, Phú Thọ, Thái Nguyên). Nhiều sản phẩm OCOP trong tỉnh đã được hỗ trợ đăng ký bảo hộ thương hiệu, phát triển thương mại và được công nhận từ 2-3 sao trở lên.

Trong giai đoạn 2022 đến nay, có 4.092 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được công nhận, một số sáng kiến có phạm vi ảnh hưởng và hiệu quả áp dụng trên toàn quốc (nổi bật là Cao Bằng với 2.067 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật; Tuyên Quang với 306 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật; Bắc Giang với 280 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật). Có thể nói, hoạt động sở hữu trí tuệ của các địa phương đã đem lại hiệu quả rất thiết thực, nhất là trong việc bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa của doanh nghiệp, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý của các sản phẩm đặc sản của địa phương…

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh cho biết, trong giai đoạn 2022-2024, hoạt động KH,CN&ĐMST của các tỉnh trong vùng đã tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa KH,CN&ĐMST trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giữ vững ổn định xã hội. Nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển hoạt động KH,CN&ĐMST được ban hành; nhiều giải pháp khuyến khích, hỗ trợ tìm kiếm công nghệ, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ và kỹ thuật, đổi mới công nghệ trên các ngành, lĩnh vực chủ lực, trọng điểm; kế hoạch và giải pháp cải thiện chỉ số ĐMST cấp địa phương được đề ra... Bên cạnh đó, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng KH&CN được triển khai, ngày càng gắn với thực tiễn sản xuất và đời sống, mang lại hiệu quả thiết thực.

Đánh giá vùng có nhiều tiềm năng phát triển nông lâm nghiệp, khai khoáng, du lịch và kinh tế cửa khẩu, song Thứ trưởng nhìn nhận đây vẫn là vùng nghèo và khó khăn nhất cả nước. Do vậy, bên cạnh những thuận lợi, kết quả đạt được, KH,CN&ĐMST vùng TD&MNPB nói chung và hoạt động KH,CN&ĐMST ở các tỉnh trong vùng nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều việc phải làm và cần làm quyết liệt, thực chất hơn nữa.

 
Theo Thứ trưởng Hoàng Minh KH,CN&ĐMST vùng TD&MNPB còn nhiều việc phải làm và cần làm quyết liệt hơn nữa.

Hoàn thiện chính sách về KH,CN&ĐMST

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trịnh Trường Huy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng chia sẻ, trong những năm qua, kinh tế Cao Bằng cơ bản ổn định và liên tục phát triển với nhịp độ tăng trưởng trên 5%/năm. Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 41 triệu đồng. Tốc độ tăng thu ngân sách trên địa bàn bình quân đạt trên 10%/năm. Tốc độ tăng trưởng bình quân kinh tế cửa khẩu đạt 19,45%/năm. Tốc độ tăng trưởng bình quân về giá trịsản xuất công nghiệp đạt 12,6%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4,11% hằng năm.

Phó Chủ tịch tỉnh nhấn mạnh, những kết quả đạt được nêu trên có sự đóng góp quan trọng của lĩnh vực KH&CN. Thông qua triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, khởi nghiệp ĐMST, giúp Tỉnh nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng suất lao động. Nhiều dự án KH&CN trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ được triển khai và phát huy hiệu quả, gắn với thực tiễn, có tính cấp thiết, phù hợp với điều kiện đặc thù của từng địa phương, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.


Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng cho rằng, những kết quả đạt được của Tỉnh có sự đóng góp quan trọng của KH&CN.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung đánh giá những thuận lợi, khó khăn vướng mắc và chia sẻ những bài học kinh nghiệm, cách làm hay của các địa phương; Trao đổi, thảo luận những nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp cụ thể trong thực hiện kế hoạch phát triển KH,CN&ĐMST của từng địa phương và toàn vùng giai đoạn 2024-2026. Đồng thời đề xuất giải pháp hoàn thiện thể chế, chính sách về KH,CN&ĐMST, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về lĩnh vực KH&CN đối với vùng TD&MNPB.


Đại diện lãnh đạo các Sở KH&CN trao đổi, thảo luận tại Hội nghị.

Trước những khó khăn, vướng mắc trong thực tế triển khai tại địa phương được đưa ra tại Hội nghị, đại diện các đơn vị chức năng thuộc Bộ KH&CN đã có những giải đáp về các vấn đề có liên quan.


Đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ KH&CN trao đổi tại Hội nghị.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh ghi nhận, đánh giá cao các kết quả hoạt động KH,CN&ĐMST tại các địa phương trong vùng TD&MNPB thời gian qua. Thứ trưởng đề nghị, các tỉnh tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ KH&CN hoàn thiện chính sách về KH,CN&ĐMST, trọng tâm là việc sửa đổi, bổ sung Luật KH&CN; Ưu tiên bố trí kinh phí, tăng cường đầu tư nâng cao tiềm lực KH&CN địa phương; Thực hiện hiệu quả các chương trình, nhiệm vụ KH&CN phục vụ trực tiếp cho mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội; Triển khai đồng bộ, hiệu quả hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ và tiến bộ kỹ thuật; Đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST, phát triển thị trường và doanh nghiệp KH&CN…

Tại Hội nghị, Sở KH&CN tỉnh Cao Bằng đã bàn giao đơn vị đăng cai tổ chức Hội nghị giao ban KH&CN vùng TD&MNPB lần thứ XX năm 2026 cho Sở KH&CN tỉnh Điện Biên.


Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng Trịnh Trường Huy tặng hoa cho Sở KH&CN tỉnh Cao Bằng và Sở KH&CN tỉnh Điện Biên.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

ĐĂNG KÝ HỘI VIÊN