Không thể loại bỏ virus nhưng phải tiếp tục sống, lao động và sản xuất
Kế hoạch truyền thông của Tiểu ban Truyền thông, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 có thể được điều chỉnh cho phù hợp với ý kiến chỉ đạo của Chính phủ và diễn biến chống dịch cụ thể của các địa phương. Căn cứ theo kế hoạch, các cơ quan báo chí, truyền thông, hệ thống thông tin cơ sở, thông tin đối ngoại, nhà mạng sẽ chủ động thực hiện; các Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) tham mưu cho chính quyền địa phương có kịch bản, kế hoạch truyền thông phù hợp, cùng thực hiện các giải pháp đồng bộ về phòng chống dịch, an sinh xã hội và phương án đưa cuộc sống trở lại trạng thái “bình thường mới”.
Kế hoạch nhấn mạnh truyền thông điệp về công tác phòng, chống dịch đi đúng hướng với kết quả khả quan về phân tầng điều trị, đặc biệt là hiệu quả điều trị F0 ngay tại cộng đồng, tại nhà; xét nghiệm kịp thời để khoanh vùng, cách ly; phác đồ điều trị đúng, kịp thời, các túi thuốc an sinh được cấp đầy đủ thông qua các tổ COVID-19 cộng đồng và mạng lưới y tế cơ sở.
Truyền đi nhận thức thống nhất về việc cần có kế hoạch sống, lao động sản xuất, kinh doanh song song với chống dịch lâu dài. Không thể trông chờ kết quả loại bỏ hoàn toàn được virus ra khỏi cộng đồng mới cho cuộc sống trở lại bình thường; Chống dịch thành công là bảo vệ được mạng sống của nhân dân và bảo vệ được hoạt động sản xuất, kinh doanh, giao thương, đi lại, bảo vệ nền kinh tế. Cần có giải pháp, tiêu chí và những ưu tiên mới để nhân dân cả nước có thể bình tĩnh sống và cùng chống dịch.
Ngoài ra, cần phản ánh thực tế về sự lạc quan và niềm hi vọng có thể bình tĩnh sống và đối phó lâu dài với dịch bệnh: Thực tiễn chữa khỏi bệnh khi F0 được chăm sóc đúng cách và sớm ngay tại cộng đồng, gia đình nhờ mô hình túi thuốc an sinh. Giải pháp kiểm soát đi lại bằng công nghệ + xét nghiệm + tiêm chủng cho các lực lượng đảm bảo dịch vụ thiết yếu (hoạt động chăm sóc y tế, thiện nguyện, chuỗi cung ứng lương thực thực phẩm, thuốc men, trang thiết bị y tế, oxy, các dịch vụ thiết yếu khác như điện, nước....); hi vọng về cuộc sống sắp trở lại trạng thái “bình thường mới” với những giải pháp phòng, chống dịch vừa nghiêm ngặt, vừa linh hoạt, đảm bảo không “đứt gãy”, không giãn cách, phong toả mãi trên diện rộng… Mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi doanh nghiệp, mỗi khu phố, thôn ấp giúp đỡ ngay chính mình, người thân trong gia đình, người lao động trong doanh nghiệp các nhu cầu thiết yếu, tạo thành nhiều “vòng tròn nhỏ” để bảo vệ nhau trong đại dịch.
Ngoài ra, cần động viên sức mạnh tinh thần, củng cố niềm tin, giải quyết vấn đề tâm lý của người dân, đội ngũ y tế và lực lượng tuyến đầu nhằm ổn định “an sinh tinh thần” trong và sau đại dịch, hạn chế đến mức thấp nhất các “tốn thương tinh thần” do di chứng của dịch bệnh và giãn cách kéo dài.
Những việc cần làm ngay
Ngay từ hôm nay, các cơ quan báo chí, truyền thông cần thông tin kịp thời, có phân tích, lý giải kỹ về chỉ đạo, kết luận của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ liên quan đến công tác phòng, chống dịch, đảm bảo an sinh xã hội và kế hoạch đưa cuộc sống trở lại trạng thái “bình thường mới”. Thông tin về hiệu quả xét nghiệm, phân loại, cách ly, điều trị F0 ngay tại cộng đồng, tại gia đình và cơ sở y tế; tiến độ giải quyết nhu cầu về an sinh xã hội, cũng như công tác chuẩn bị các gói hỗ trợ, gói thực phẩm an sinh, gói thuốc an sinh tại TP Hồ Chí Minh và các địa phương khác.
Chú trọng thông tin về những giải pháp góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp như: Chủ trương và kế hoạch miễn, giảm học phí năm học 2021-2022 của một số địa phương; kế hoạch đảm bảo sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp, người lao động....
Sử dụng hệ thống loa truyền thanh, hệ thống loa di động... để thông báo ngắn gọn các chính sách, đặc biệt là các thông tin, chính sách cụ thể giúp an dân (lịch chuyển, cách chuyển hàng hoá nhu yếu phẩm, thuốc đến người dân, các biện pháp chăm sóc F0 ở nhà...). Tăng tần suất 3 - 4 lần/ngày, tăng thời lượng từ 15 - 20 phút/lần tuyên truyền phòng chống dịch trên hệ thống truyền thanh xã, phường.
Về thông tin đối ngoại: phản ánh các chính sách, thông điệp của Chính phủ trong việc đảm bảo cho sản xuất kinh doanh hoạt động trở lại. Phát đi thông điệp làm an lòng các nhà đầu tư, đối tác trên thế giới rằng Việt Nam ý thức được tầm quan trọng, vai trò của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu và đang nỗ lực để đảm bảo sản xuất, lưu thông, xuất khẩu hàng hoá. Đồng thời, phản ánh nỗ lực và kết quả giảm tỷ lệ tử vong của bệnh nhân COVID-19, sớm đưa tỷ lệ này trở về bằng hoặc thấp hơn mức trung bình của thế giới.
Các nhà mạng tiếp tục nhắn tin SMS, gửi thông điệp qua nhạc chờ và các hình thức khác đối với người dân đang thực hiện giãn cách xã hội để gửi thông tin, khuyến cáo ngắn gọn, quan trọng cần người dân biết và tuân thủ.
Về ứng dụng công nghệ thông tin và an toàn thông tin: rà quét, phân tích và theo dõi xu hướng thông tin xấu độc, gây hoang mang về COVID-19 và việc lợi dụng dịch bệnh để thông tin lừa đảo trên không gian mạng. Báo cáo các điểm tin nóng về COVID-19 trên mạng xã hội vào 7h và 19h hàng ngày; báo cáo các tỷ lệ thông tin liên quan về COVID-19 trên báo điện tử, tạp chí điện tử và trang tin điện tử tổng hợp trước 8h hàng ngày.
Thiết lập kênh chia sẻ thông tin, các báo cáo chuyên đề và ngăn chặn, xử lý thông tin xấu độc, gây hoang mang về COVID-19 theo yêu cầu của Sở TT&TT các tỉnh, thành phố. Chỉ đạo các ISP sẵn sàng phương án kỹ thuật để ngăn chặn, xử lý thông tin theo khu vực địa lý (quận/huyện, tỉnh/thành hoặc địa điểm cụ thể) trong một số tình huống cần thiết. Các doanh nghiệp cần hỗ trợ bảo đảm an toàn, an ninh mạng cho báo điện tử, tạp chí điện tử; sẵn sàng 24/7 ứng cứu trong trường hợp xảy ra sự cố.
Bên cạnh đó, các Sở TT&TT có nhiệm vụ tham mưu cho các cấp lãnh đạo tại địa phương về những kịch bản truyền thông đồng hành với công tác chống dịch; định hướng công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí của các lực lượng phòng chống dịch sao cho xác định rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin gốc, tránh “tai nạn phát ngôn” dẫn đến khủng hoảng truyền thông; tham mưu các giải pháp/kế hoạch phòng, chống dịch và đảm bảo cho cuộc sống chuyển dần về trạng thái “bình thường mới”; tham mưu cho các cấp lãnh đạo tăng cường đối thoại trực tiếp với dân qua phát thanh, truyền hình, báo điện tử, mạng xã hội.. để lắng nghe ý kiến, giải quyết các nhu cầu bức thiết về an sinh xã hội, về điều trị bệnh..
Đặc biệt, lưu ý không đưa tin về số lượng các lô vaccine, thuốc men, trang thiết bị phòng chống dịch còn đang trong quá trình đàm phán hoặc chưa về tới Việt Nam; không đưa tin về những giao dịch chưa kiểm chứng liên quan đến vaccine, thuốc men phòng chống dịch, tạo tâm lý kỳ vọng thái quá hoặc chờ đợi, ỷ lại trong cộng đồng, ảnh hưởng đến tiến độ tiêm chủng, điều trị và các giải pháp phòng chống dịch khác.
Không nghiêng về truyền thông các vấn đề an sinh mà bỏ quên mặt trận điều trị, giành giật mạng sống cho các bệnh nhân COVID-19. Không đưa tin gây tâm lý lo sợ, hoài nghi về kết quả của công tác phòng chống dịch và đảm bảo an sinh xã hội, an sinh tinh thần, đảm bảo sản xuất, kinh doanh...
